Cũng giống như Hiệp định TRIPS về các khía cạnh liên quan đến thương mại của quyền sở hữu trí tuệ, Công ước Paris áp dụng cho sở hữu công nghiệp theo nghĩa rộng nhất, bao gồm bằng sáng chế, nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp, giải pháp hữu ích, nhãn hiệu dịch vụ, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý và việc ngăn chặn cạnh tranh không lành mạnh.
Các điều khoản thực chất của Công ước được chia thành ba loại chính: chế độ đối xử quốc gia, quyền ưu tiên, các quy tắc chung.
(1) Theo các điều khoản về nguyên tắc đối xử quốc gia, Công ước quy định rằng, liên quan đến việc bảo hộ sở hữu công nghiệp, mỗi Quốc gia ký kết phải cấp cho công dân của các Quốc gia ký kết khác cùng chế độ bảo hộ mà quốc gia đó cấp cho công dân của mình. Công dân của các Quốc gia không ký kết cũng có quyền được hưởng chế độ đối xử quốc gia theo Công ước nếu họ cư trú hoặc có cơ sở công nghiệp hoặc thương mại thực sự và hiệu quả tại một Quốc gia ký kết.
(2) Công ước quy định về quyền ưu tiên trong trường hợp bằng sáng chế (và giải pháp hữu ích nếu có), nhãn hiệu và kiểu dáng công nghiệp. Quyền này có nghĩa là, trên cơ sở đơn đầu tiên hợp lệ được nộp tại một trong các Quốc gia ký kết, người nộp đơn có thể, trong một khoảng thời gian nhất định (12 tháng đối với bằng sáng chế và giải pháp hữu ích; 6 tháng đối với kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu), nộp đơn xin bảo hộ tại bất kỳ Quốc gia ký kết nào khác. Các đơn sau đó sẽ được coi như đã được nộp vào cùng ngày với đơn đầu tiên. Nói cách khác, họ sẽ được ưu tiên so với các đơn do những người khác nộp trong khoảng thời gian nói trên cho cùng một sáng chế, giải pháp hữu ích, nhãn hiệu hoặc kiểu dáng công nghiệp. Một trong những lợi thế thực tế lớn của quy định này là những người nộp đơn xin bảo hộ ở nhiều quốc gia không bắt buộc phải nộp tất cả các đơn của họ cùng một lúc mà có 6 hoặc 12 tháng để quyết định ở quốc gia nào họ muốn xin bảo hộ và tiến hành các bước cần thiết.
(3) Công ước đặt ra một số quy tắc chung mà tất cả các Quốc gia ký kết phải tuân theo. Những quy tắc quan trọng nhất có thể kể đến như sau:
(a) Bằng sáng chế. Bằng sáng chế được cấp tại các Quốc gia ký kết khác nhau cho cùng một phát minh là độc lập với nhau: việc cấp bằng sáng chế tại một Quốc gia ký kết không bắt buộc các Quốc gia ký kết khác phải cấp bằng sáng chế; bằng sáng chế không thể bị từ chối, hủy bỏ hoặc chấm dứt tại bất kỳ Quốc gia ký kết nào với lý do bằng sáng chế đó đã bị từ chối, hủy bỏ hoặc đã chấm dứt tại bất kỳ Quốc gia ký kết nào khác.
(b) Nhãn hiệu. Công ước Paris không điều chỉnh các điều kiện nộp và đăng ký nhãn hiệu được xác định tại mỗi Quốc gia ký kết theo luật trong nước. Do đó, không đơn đăng ký nhãn hiệu do công dân của một Quốc gia ký kết nộp có thể bị từ chối hoặc việc đăng ký không bị vô hiệu hóa với lý do việc nộp, đăng ký hoặc gia hạn chưa được thực hiện tại quốc gia xuất xứ. Việc đăng ký nhãn hiệu có được tại một Quốc gia ký kết không phụ thuộc vào khả năng đăng ký của nhãn hiệu đó tại bất kỳ quốc gia nào khác, bao gồm cả quốc gia xuất xứ; do đó, việc hết hạn hoặc hủy bỏ đăng ký nhãn hiệu tại một Quốc gia ký kết sẽ không ảnh hưởng đến tính hợp lệ của việc đăng ký tại các Quốc gia ký kết khác.
Mỗi Quốc gia ký kết phải từ chối đăng ký và cấm sử dụng các nhãn hiệu tạo thành bản sao, bắt chước hoặc biên dịch, có khả năng gây nhầm lẫn, của một nhãn hiệu được sử dụng cho các hàng hóa giống hệt và tương tự và được cơ quan có thẩm quyền của Quốc gia đó coi là nổi tiếng tại Quốc gia đó và đã thuộc về một người có quyền hưởng lợi ích của Công ước.
(c) Kiểu dáng công nghiệp. Kiểu dáng công nghiệp phải được bảo hộ tại mỗi Quốc gia thành viên và quyền bảo hộ không thể bị mất đi vì lý do các mặt hàng có kiểu dáng đó không được sản xuất tại Quốc gia đó.
(d) Tên thương mại. Tên thương mại phải được bảo hộ tại mỗi Quốc gia thành viên mà không có nghĩa vụ phải nộp hoặc đăng ký tên.
(e) Chỉ dẫn về nguồn gốc. Mỗi Quốc gia thành viên phải thực hiện các biện pháp chống lại việc sử dụng trực tiếp hoặc gián tiếp chỉ dẫn sai lệch về nguồn gốc hàng hóa hoặc danh tính của nhà sản xuất, nhà chế tạo hoặc thương nhân của họ.
(f) Cạnh tranh không lành mạnh. Mỗi Quốc gia thành viên phải cung cấp biện pháp bảo vệ hiệu quả chống lại cạnh tranh không lành mạnh.
Công ước Paris, được ký kết vào năm 1883, đã được sửa đổi tại Brussels vào năm 1900, tại Washington vào năm 1911, tại The Hague vào năm 1925, tại London vào năm 1934, tại Lisbon vào năm 1958 và tại Stockholm vào năm 1967, và đã được sửa đổi vào năm 1979. Công ước mở cửa cho tất cả các quốc gia. Văn bản phê chuẩn hoặc gia nhập phải được nộp cho Tổng giám đốc WIPO.
Công ước Paris giải quyết vấn đề cạnh tranh không lành mạnh ở mức tối giản nhất và ít gây tranh cãi nhất. Phần lớn được để cho luật pháp quốc gia tự quyết định. Các thỏa thuận song phương được ký kết giữa các quốc gia sau này trở thành các Quốc gia thành viên của Công ước Paris không còn cần thiết nữa, vì Công ước Paris cung cấp cho công dân của các Quốc gia thành viên cùng một hoặc nhiều quyền hơn so với những quyền mà họ đã được cấp trước đó theo các thỏa thuận song phương như vậy. Hệ thống này không hoàn hảo và cũng có một số thiếu sót, do đó có nhiều sửa đổi pháp lý liên tục diễn ra.
(Theo Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới WIPO: Tóm tắt Công ước Paris về bảo hộ sở hữu công nghiệp (1883))
|
