Câu hỏi: Trong quá trình nghiên cứu, tôi có thắc mắc về sự khác nhau giữa nhượng quyền thương mại và chuyển giao quyền sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp (li -xăng). Mong quý công ty giúp tôi phân biệt hai hình thức chuyển giao tài sản trí tuệ trên.

Luật sư tư vấn:

Công ty Luật TNHH SB Law cảm ơn bạn đã quan tâm đến dịch vụ tư vấn pháp luật của chúng tôi. Liên quan đến thắc mắc của bạn, chúng tôi xin được giải đáp như sau:

(1) Về khái niệm:

-  Nhượng quyền thương mại:

Điều 284 Luật Thương mại 2005 quy định nhượng quyền thương mại là hoạt động thương mại, theo đó bên nhượng quyền cho phép và yêu cầu bên nhận quyền tự mình tiến hành việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ theo các điều kiện sau đây:

• Việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ được tiến hành theo cách thức tổ chức kinh doanh do bên nhượng quyền quy định và được gắn với nhãn hiệu hàng hoá, tên thương mại, bí quyết kinh doanh, khẩu hiệu kinh doanh, biểu tượng kinh doanh, quảng cáo của bên nhượng quyền;

• Bên nhượng quyền có quyền kiểm soát và trợ giúp cho bên nhận quyền trong việc điều hành công việc kinh doanh.

- Li-xăng:

Hiện nay, chưa có văn bản pháp luật nào quy định cụ thể về khái niệm li-xăng mà thông qua các quy định trong Luật sở hữu trí tuệ. Theo đó, li-xăng là cách gọi thông thường dùng để chỉ những hoạt động cấp quyền từ chủ sở hữu của một đối tượng sở hữu công nghiệp. Cụ thể, chủ sở hữu sẽ cho phép các tổ chức, cá nhân khác sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp trong phạm vi quyền của mình. Việc chuyển quyền sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp phải được thực hiện dưới hình thức hợp đồng bằng văn bản theo quy định tại Khoản 2 Điều 141 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được sửa đổi, bổ sung 2009, 2019).

(2) Về đối tượng chuyển giao:

Đối tượng chuyển giao trong hoạt động nhượng quyền thương mại rộng hơn đối tượng mà hoạt động li-xăng hướng đến. Đối tượng của Li-xăng là những đối tượng liên quan đến quyền sở hữu công nghiệp, cụ thể, Khoản 4 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được sửa đổi, bổ sung 2009, 2019) thì quyền sở hữu công nghiệp là quyền của tổ chức, cá nhân đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý, bí mật kinh doanh do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu và quyền chống cạnh tranh không lành mạnh.

Đối với Nhượng quyền thương mại, đối tượng chuyển giao có thể là các quyền sở hữu công nghiệp, thương hiệu, công thức, mô hình kinh doanh, …

(3) Mối quan hệ của các chủ thể tham gia Nhượng quyền thương mại và Li-xăng:

Trong Li-xăng, bên nhận chuyển nhượng được quyền sử dụng các quyền SHTT chuyển nhượng và không có bất kỳ sự hỗ trợ từ bên chuyển nhượng ngoại trừ các thỏa thuận khác của Hợp đồng giữa các bên. Tuy nhiên trong Nhượng quyền thương mại, mối quan hệ của các chủ thể rất chặt chẽ, có sự hỗ trợ nhau trong thời hạn hợp đồng và họ có sự gắn kết về cả quyền lợi lẫn nghĩa vụ khi cùng nhau tham gia Nhượng quyền thương mại. 

(4) Vấn đề về phí hoặc giá trị hợp đồng:

Thông thường giá trị hợp đồng hay khoản phí trong Hợp đồng Li-xăng được tính dựa trên giá trị của từng đối tượng chuyển nhượng nhưng trong Nhượng quyền thương mại, các bên tham gia phải thỏa thuận một khoản phí có thể bao gồm các quyền sở hữu công nghiệp, thương hiệu, công thức, mô hình kinh doanh, , ..

(5) Quyền kiểm soát sau khi chuyển giao:

Tùy thuộc vào sự thỏa thuận của các bên, bên nhận li-xăng có quyền sử dụng các đối tượng li- xăng để gắn vào hàng hóa, dịch vụ của mình một cách tự do mà không phụ thuộc vào ý chí của bên li-xăng hoặc bên li-xăng chỉ có quyền kiểm soát trong trường hợp cần thiết và trong phạm vi hẹp được giới hạn bởi luật định. Trong khi đó đối với hoạt động nhượng quyền thương mại, bên nhận quyền phải sử dụng quyền thương mại mà bên nhượng quyền trao cho theo những điều kiện và yêu cầu nhất định một cách chặt chẽ và phải chịu sự kiểm tra, giám sát của bên nhượng quyền.

Trên đây là tư vấn của chúng tôi cho dịch vụ phân biệt hình thức chuyển giao tài sản trí tuệ là nhượng quyền thương mại và chuyển giao quyền sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp. Nếu có vấn đề gì cần phải làm rõ, quý khách hàng vui lòng liên hệ với chúng tôi để có câu trả lời sớm nhất.