Sở hữu trí tuệ với doanh nghiệp Start up

Tác giả: Bảo hộ thương hiệu 941 lượt xem Đăng ngày 15/10/2021

SBLAW giới thiệu bài viết của luật sư Nguyễn Thanh Hà về những lưu ý của doanh nghiệp khởi nghiệp với vấn đề sở hữu trí tuệ.

Sau đây là nội dung bài viết:

Ở Việt Nam, các doanh nghiệp khởi nghiệp đang phát triển ngày một mạnh mẽ. Tuy nhiên, có một thực trạng chung đó là các nhóm khởi nghiệp chỉ tập trung vào hình thành doanh nghiệp, kêu gọi vốn đầu tư mà chưa nghĩ đến việc đăng ký quyền bảo vệ sở hữu trí tuệ hoặc ngại đăng ký vì nhiều lý do.

Đôi khi điều này xuất phát từ sự thiếu hiểu biết về kiến thức bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ của các doanh nghiệp, vì vậy các doanh nghiệp này thường không nắm được tầm quan trọng của quyền sở hữu trí tuệ và vẫn còn “thờ ơ” với chúng.

Để hiểu được vai trò của việc đăng ký quyền sở hữu trí tuệ, trước hết các doanh nghiệp phải nắm được tài sản trí tuệ là gì?

Tài sản trí tuệ có thể được hiểu là các sản phẩm do trí tuệ con người sáng tạo thông qua các hoạt động tư duy, sáng tạo trong các lĩnh vực công nghiệp, khoa học, văn học và nghệ thuật.

Theo luật sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung 2009) thì TSTT được hiểu là “bao gồm tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học; cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa; sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, bí mật kinh doanh, nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý; vật liệu nhân giống, vật liệu thu hoạch”.

Tài sản trí tuệ là một loại tài sản vô hình, không thể được xác định bằng các đặc điểm vật chất của chính nó nhưng lại có giá trị lớn vì có khả năng sinh ra lợi nhuận trong tương lai.

Tải sản sở hữu trí tuệ có thể gồm thành quả đầu tư như sáng chế, kiểu dáng công nghiệp và các chỉ dẫn thương mại như nhãn hiệu, tên thương mại.

Tài sản của một doanh nghiệp nhìn chung được chia thành hai loại: tài sản hữu hình – gồm nhà xưởng, máy móc, tài chính và cơ sở hạ tầng — và tài sản vô hình — gồm từ nguồn nhân lực và bí quyết kỹ thuật đến ý tưởng, chiến lược, kế hoạch kinh doanh, thương hiệu, kiểu dáng và các kết quả vô hình khác được tạo ra bởi các tài năng sáng tạo và đổi mới của công ty.

Trước kia, tài sản hữu hình là tài sản có giá trị chính của một công ty và được coi là có tính quyết định trong việc xác định khả năng cạnh tranh của một doanh nghiệp trên thị trường.

Trong những năm gần đây, điều này đã thay đổi cơ bản. Các doanh nghiệp đang nhận ra rằng các tài sản vô hình đang trở nên có giá trị hơn so với tài sản hữu hình.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tài sản hữu hình chiếm ¼ tổng giá trị tài sản doanh nghiệp, điều đó có nghĩa là tài sản vô hình hay giá trị thương hiệu chiếm ¾ tổng giá trị tài sản doanh nghiệp. Do vậy, có thể thấy tài sản trí tuệ đóng vai trò quan trọng thế nào đối với doanh nghiệp.

Tuy nhiên, vấn đề vi phạm quyền sở hữu trí tuệ ở nước ta diễn ra khá phổ biến, đặc biệt là vi phạm quyền sở hữu trí tuệ công nghiệp.

Tài sản trí tuệ nói chung và việc đăng ký quyền sở hữu trí tuệ nói riêng đã đem đến cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp khởi nghiệp nhiều lợi ích.

Thứ nhất, tránh xâm phạm quyền SHTT của người khác và tránh bị người khác xâm phạm quyền SHTT của mình.

Lỗi điển hình mà các doanh nghiệp khởi nghiệp hay gặp phải là chọn tên gọi (nhãn hiệu) thuộc quyền của người khác. Ví dụ khi các bạn trẻ mở 1 quán café thì một trong những việc đầu tiên họ thường làm là lựa chọn một cái tên để xưng danh gọi và giới thiệu cho người khác biết.

Nếu họ không có kiến thức về SHTT thì có thể họ sẽ chọn phải một cái tên mà đã thuộc sở hữu của người khác rồi.

Sử dụng tên gọi như vậy họ đã vô tình xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu của người khác, mất thời gian, chi phí để tạo dựng uy tín cho người khác và cái họ nhận lại là không có gì và thậm chí không may thì họ còn có thể bị dính vào kiện tụng.

Đối với những doanh nghiệp khởi nghiệp liên quan đến công nghệ, nếu bạn không tìm hiểu thông tin về quyền SHTT liên quan đến sản phẩm công nghệ do mình tạo ra thì rất có thể sản phẩm hoặc giải pháp kỹ thuật hoặc hình dáng của nó không còn mới hoặc đã thuộc quyền sở hữu của người khác.

Lúc này, bạn không còn cơ hội để xác lập quyền SHTT cho sản phẩm sáng tạo của mình nhằm tạo ra lợi thế cạnh tranh hoặc thu hút các nhà đầu tư mà thậm chí, chủ sở hữu các đối tượng đó có thể sẽ dùng biện pháp bảo vệ quyền SHTT để chống lại bạn.

Khi đó, bạn sẽ phải chịu trách nhiệm cho việc xâm phạm quyền SHTT của người khác. Ngoài ra, các chiến lược kinh doanh, công trình nghiên cứu, bản thiết kế hệ thống … cũng có thể trở thành một sản phẩm được bảo hộ SHTT theo nhánh bản quyền.

Cũng như ngược lại, về phía mình, nhà khởi nghiệp cần tìm hiểu, sử dụng công cụ pháp lý để bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ gắn liền với dự án. Tránh để tình trạng bị xâm phạm và mình không đủ cơ sở pháp lý để bảo vệ mình. Khi đó, chúng ta cầm chắc phần thiệt hại và gây khó khăn, nản lòng cho chính doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Thứ hai, tiết kiệm nguồn lực khi có tranh chấp:

Khi kiện tụng xảy ra, cái giá phải trả không chỉ là tiền, mà còn là sức lực, tâm trí, dù bạn ở phía nào của cuộc tranh chấp, bên nguyên đơn hay bên bị đơn.

Thế nên, hãy tránh xa những tranh chấp mà mình có thể dự liệu và kiểm soát được, khi mà chúng ta là những nhà khởi nghiệp đang luôn ở thế thiếu thốn nguồn lực cho dự án của mình, ở trạng thái này hay trạng thái khác.

Thứ ba, đăng ký quyền sở hữu trí tuệ giúp doanh nghiệp quảng bá sản phẩm:

Mỗi doanh nghiệp cần phải xây dựng cho mình một chiến lược quản bá sản phẩm cụ thể, mà một trong những điều cần phải làm đầu tiên để lấy lòng tin của khách hàng là đăng ký nhãn hiệu sản phẩm.

Đây là điều khá dễ hiểu, bởi tâm lý của khách hàng khi mua hàng đó là nhãn hiệu sản phẩm đó là gì, do doanh nghiệp nào sản xuất.

Nếu biết sản phẩm được bảo hộ thì lòng tin của khách hàng dành cho doanh nghiệp lại càng được khẳng định.

Như vậy, bằng việc đăng ký nhãn hiệu sản phẩm, doanh nghiệp sẽ tiếp cận gần hơn với người tiêu dùng và còn giúp tìm kiếm những khách hàng tiềm năng.

Thứ tư, đăng ký quyền sở hữu trí tuệ để tránh nhầm lẫn:

Trên thị trường, việc nhầm lẫn giữa nhãn hiệu của doanh nghiệp này với nhãn hiệu của doanh nghiệp khác là chuyện bình thường.

Vì vậy, việc đăng ký quyền sở hữu trí tuệ là vô cùng quan trọng, giúp khách hàng phân biệt được các nhãn hiệu với nhau. Khi nhãn hiệu sản phẩm đã được đăng ký tức là đã được Cục sở hữu trí tuệ công nhận, thì trong mọi trường hợp, nếu có nhãn hiệu nào trùng hoặc gần giống sẽ bị coi là vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Thứ năm, đăng ký quyền sở hữu trí tuệ giúp kích thích sự phát triển của doanh nghiệp:

Khi nhãn hiệu của doanh nghiệp được pháp luật bảo hộ, khách hàng sẽ có lòng tin vào chất lượng của sản phẩm cũng như uy tín của doanh nghiệp đó, khi đó lượng tiêu thụ hàng hóa, sản phẩm của doanh nghiệp sẽ tăng cao, cung tăng thì doanh nghiệp sẽ thúc đẩy phát triển, nâng cao sản xuất để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

Ngoài ra, việc đăng ký nhãn hiệu sản phẩm còn là một trong những con đường giúp doanh nghiệp tăng cường lưu thông hàng hóa ở trong nước cũng như nước ngoài.

Kinh nghiệm khởi nghiệp quốc tế và cả ở Việt Nam cho thấy, nhiều tổ chức đã tiến lên vị trí dẫn đầu chỉ bằng việc đầu tư phát triển các tài sản trí tuệ và ứng dụng nó trong kinh doanh.

Theo báo cáo phân tích của Tổ chức AIAF năm 2005, tỷ lệ tài sản vô hình (chủ yếu là tài sản trí tuệ) trên tổng giá trị tài sản của một số doanh nghiệp hàng đầu chiếm từ 69 – 89%, riêng phần giá trị của nhãn hiệu từ 29,97 đến 69,64 tỉ đôla.

 

Tên hãng

 

 

Nước

 

 

Giá trị tài sản thị trường

 

(tỉ đôla)

 

 

Giá đăng ký

 

(tỉ đôla)

 

 

Giá trị của nhãn hiệu

 

(tỉ đôla)

 

 

Phần trăm tài sản hữu hình

 

 

Phần trăm tài sản vô hình

 

 

Coca Cola

 

 

Mỹ

 

 

104,8

 

 

11,8

 

 

69,64

 

 

11

 

 

89

 

 

Microsoft

 

 

Mỹ

 

 

264,9

 

 

55,8

 

 

64,09

 

 

21

 

 

79

 

 

IBM

 

 

Mỹ

 

 

138,2

 

 

22,8

 

 

51,19

 

 

16

 

 

84

 

 

General Electrics

 

 

Mỹ

 

 

277,4

 

 

63,9

 

 

41,31

 

 

23

 

 

77

 

 

Intel

 

 

Mỹ

 

 

112,3

 

 

35,3

 

 

30,86

 

 

31

 

 

69

 

 

Nokia

 

 

Phần Lan

 

 

71,1

 

 

15,4

 

 

29,97

 

 

22

 

 

78

 

Nguồn: adaptation from AIAF, 2005

Doanh nghiệp khởi nghiệp cần phải nhận thức được tầm quan trọng của sở hữu trí tuệ đối với việc phát triển kinh doanh và phạm vi bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ của mình.

Mỗi nhà khởi nghiệp, do đó, phải nâng cao kiến ​​thức về sở hữu trí tuệ và truyền đạt sự hiểu biết của mình tới tất cả nhân viên.

Sau khi nhận thức đầy đủ giá trị sở hữu trí tuệ, doanh nghiệp khởi nghiệp cần ngay lập tức quyết định để đăng ký bảo hộ, đặc biệt là các sáng chế, bí quyết, biểu trưng, ​​nhãn hiệu, biểu tượng, thiết kế nhằm mục đích thiết lập quyền sở hữu, ngăn cản người khác hoặc đối thủ đăng ký trước và cạnh tranh không lành mạnh trong tương lai.

Bằng cách này, các doanh nghiệp khởi nghiệp mới có thể phát triển bền vững và kêu gọi được vốn đầu tư từ xã hội.

    Gặp Luật Sư Sở Hữu Trí Tuệ Để Được Tư Vấn

    Bảo hộ Thương hiệu - Sáng chế Kiểu dáng - Nhượng quyền - Xử lý vi phạm

    Bài viết cùng chủ đề:

    Luật sư SBLAW tư vấn cho doanh nghiệp Hàn Quốc về luật kinh doanh và sở hữu trí tuệ
    34 lượt xem 28/09/2025

    Trong chuyến thăm và làm việc tại Hàn Quốc, luật sư Nguyễn Thanh Hà chủ tịch SBLAW cùng các thành viên đoàn luật sư Hà Nội đã có buổi tư vấn pháp luật về đầu tư và sở hữu trí tuệ cho các nhà đầu tư Hàn Quốc và cộng đồng doanh nhân Việt Nam...

    SBLAW tiếp và làm việc với lãnh đạo Đại học luật Asean Trung Quốc
    54 lượt xem 28/09/2025

    Luật sư Thanh Hà và các thành viên SBLAW vui mừng chào đón Giáo sư Chen Xing, phó hiệu trưởng và lãnh đạo các khoa đào tạo luật từ Đại học luật Asean Trung Quốc và luật sư Luo Chaofu, Giám đốc hãng luật Shanghai Gongcheng Yingtai (Nanning) và các luật sư tới thăm và...

    SBLAW hợp tác với các công ty Luật Hàn Quốc nhằm tăng cường bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ
    31 lượt xem 28/09/2025

    Trong chuyến công tác tới Hàn Quốc tại thành phố Busan và Seoul, luật sư Nguyễn Thanh Hà, chủ tịch SBLAW đã có hàng loạt các cuộc gặp gỡ với các lãnh đạo các công ty luật tại Hàn Quốc nhằm hợp tác, phối hợp bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam...

    Cơ quan sở hữu trí tuệ làm việc phải trí tuệ nhất.
    78 lượt xem 24/09/2025

    Trong bối cảnh đất nước chuyển mình mạnh mẽ, việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo đã trở thành động lực then chốt để phát triển kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, để hiện thực hóa mục tiêu này, việc hoàn thiện thể chế pháp lý, đặc biệt là các...

    TƯ PHÁP KINH TẾ TRONG BẢO VỆ ĐỔI MỚI SÁNG TẠO: LỘ TRÌNH XÂY DỰNG CƠ CHẾ TÀI PHÁN SỞ HỮU TRÍ TUỆ CHUYÊN TRÁCH TẠI VIỆT NAM
    47 lượt xem 24/09/2025

    SBLAW trân trọng giới thiệu bài viết của luật sư Nguyễn Thanh Hà, chủ tịch SBLAW với tiêu đề: TƯ PHÁP KINH TẾ TRONG BẢO VỆ ĐỔI MỚI SÁNG TẠO: LỘ TRÌNH XÂY DỰNG CƠ CHẾ TÀI PHÁN SỞ HỮU TRÍ TUỆ CHUYÊN TRÁCH TẠI VIỆT NAM. Bài viết được in trong kỷ yếu hội...

    Luật sư SBLAW tham dự diễn đàn mùa thu Việt Nam – Hoa Kỳ
    46 lượt xem 23/09/2025

    Từ ngày 06 đến 15.10.2025 sẽ diễn ra diễn đàn mùa thu Việt Nam – Hoa Kỳ, diễn đàn năm này sẽ tổ chức ở các địa điểm như  Connecticut • New York • Los Angeles • Silicon Valley. Sự kiện là chuỗi kết nối chiến lược lớn nhất giữa Việt Nam – Hoa Kỳ...

    SBLAW tham gia bảo vệ nhà đầu tư trong phiên tòa hành chính về sở hữu trí tuệ
    56 lượt xem 23/09/2025

    Ngày 23 tháng 9 năm 2025, Toà án nhân dân TP Hồ Chí Minh đã mở phiên toà xét xử vụ án hành chính liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ. Đội ngũ luật sư tranh tụng của SBLAW dẫn dắt bởi luật sư Nguyễn Thanh Hà đã tham gia bảo vệ nhà đầu...

    SBLAW tăng cường hợp tác về sở hữu trí tuệ với đối tác Trung Quốc.
    55 lượt xem 22/09/2025

    Diễn đàn Pháp luật Thương mại Trung Quốc – ASEAN (CHINA-ASEAN COMMERCIAL LAW FORUM) sẽ diễn ra tại thành phố Nam Ninh, Trung Quốc, từ ngày 17 đến 19 tháng 9 năm 2025. Đây là một sự kiện quan trọng, quy tụ các chuyên gia pháp lý, học giả, luật sư và đại diện cơ...

    SẴN SÀNG CẤT CÁNH CÙNG CỘNG ĐỒNG HỘ KINH DOANH!
    244 lượt xem 20/06/2025

    The Founders’ Stage là sân khấu nơi những người sáng lập, chủ doanh nghiệp, chuyên gia và những cá nhân tiên phong cùng nhau chia sẻ hành trình thực chiến, các bài học kinh doanh thực tế và truyền cảm hứng phát triển bền vững cho cộng đồng Việt. Chương trình hướng tới xây dựng...

    Tình trạng vi phạm bản quyền các giải thể thao tại Việt Nam
    411 lượt xem 13/06/2025

    Luật sư Nguyễn Thanh Hà, chủ tịch SBLAW đã dành cho truyền hình cáp Việt Nam phần trả lời phỏng vấn về vấn nạn vi phạm bản quyền các giải thể thao tại Việt Nam, SBLAW trân trọng giới thiệu nội dung bài phỏng vấn. 1. Xin ông đánh giá về thực trạng của hành...

    Sự thành công của thương hiệu bắt nguồn từ sự đồng hành
    262 lượt xem 05/06/2025

    Hôm nay, văn phòng SBLAW Hà Nội vinh dự chào đón khách hàng đến nhận Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu – một khoảnh khắc đánh dấu thành quả đáng tự hào. Đây không chỉ là kết tinh tâm huyết xây dựng thương hiệu của doanh nghiệp mà còn là minh chứng cho nỗ...

    Hệ thống cơ quan quản lý sở hữu trí tuệ tại Việt Nam: Hoàn thiện cấu trúc sau các quyết định mới năm 2025
    303 lượt xem 22/05/2025

    Trong bối cảnh Việt Nam tích cực hội nhập kinh tế quốc tế và thúc đẩy đổi mới sáng tạo, việc hoàn thiện thể chế và cơ cấu tổ chức của các cơ quan quản lý sở hữu trí tuệ (SHTT) trở nên đặc biệt cấp thiết. Mới đây, một loạt các quyết định quan...

    WIPO tổ chức hội thảo trực tuyến “Bảo vệ nhãn hiệu ở nước ngoài – hướng dẫn cho doanh nghiệp”
    321 lượt xem 22/05/2025

    Là một trong những công ty luật hàng đầu trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ tại Việt Nam, SBLAW trân trọng giới thiệu tới Quý khách hàng, đối tác và cộng đồng doanh nghiệp một sự kiện chuyên đề do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) tổ chức, với nội dung...

    Cục Sở hữu trí tuệ tổ chức tập huấn trực tuyến về khai thác thông tin sở hữu công nghiệp
    226 lượt xem 19/05/2025

    Công ty Luật SBLAW trân trọng thông báo đến Quý bạn đọc thông tin về chương trình tập huấn trực tuyến miễn phí do Cục Sở hữu trí tuệ tổ chức trong tháng 5 năm 2025, nhằm cung cấp kiến thức thực tiễn và hướng dẫn thủ tục liên quan đến đăng ký, tra cứu...

    Những chuyển biến về lĩnh vực sở hữu trí tuệ khi Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân ra đời.
    199 lượt xem 14/05/2025

    Trong Nghị quyết 68 của BCH TW Đảng Cộng sản Việt Nam có nhấn mạnh về vấn đề sở hữu trí tuệ, cụ thể như sau:  “…- Rà soát, hoàn thiện và thực thi hiệu quả quy định pháp luật về bảo vệ quyền sở hữu tài sản, trong đó có quyền sở hữu trí...

    SBLAW tư vấn luật sở hữu trí tuệ cho Hiệp hội Blockchain Việt Nam
    235 lượt xem 11/05/2025

    Luật sư Nguyễn Thanh Hà, chủ tịch SBLAW đã có buổi làm việc và tư vấn về thủ tục xác lập quyền sở hữu trí tuệ với đại diện Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA). Tại buổi làm việc, SBLAW đã lắng nghe những định hướng của VBA trong việc xây dựng mạng Blockchain quốc...

    0904.340.664