[SBLAW] Những điều cần biết về đăng ký bảo hộ sáng chế
Xã hội phát triển như ngày nay là nhờ các phát minh và sáng chế phục vụ các nhu cầu của con người. Có thể nói sáng chế chính là tài sản, do con người tạo ra, quốc gia nào sở hữu càng nhiều sáng chế thì quốc gia đó càng thịnh vượng và phát triển
Vậy sáng chế là gì? Những đối tượng nào được phép đăng ký bảo hộ sáng chế? Các dạng thể hiện và điều kiện bảo hộ sáng chế như thế nào:
1. Sáng chế là gì:
Sáng chế là giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên. Sáng chế là sản phẩm, quy trình công nghệ, do con người tạo ra chứ không phải là những gì đã tồn tại trong thiên nhiên được con người phát hiện ra.
2. Những đối tượng được quyền đăng ký sáng chế:
- Tác giả tạo ra sáng chế bằng công sức và chi phí của mình.
- Tổ chức, cá nhân đầu tư kinh phí, phương tiện vật chất cho tác giả dưới hình thức giao việc, thuê việc, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác và thỏa thuận đó không trái với quy định của pháp luật.
- Trường hợp nhiều tổ chức, cá nhân cùng nhau tạo ra hoặc đầu tư để tạo ra sáng chế thì các tổ chức, cá nhân đó đều có quyền đăng ký và quyền đăng ký đó chỉ được thực hiện nếu được tất cả các tổ chức, cá nhân đó đồng ý.
- Người có quyền đăng ký theo quy định có quyền chuyển giao quyền đăng ký cho tổ chức, cá nhân khác dưới hình thức hợp đồng bằng văn bản, để thừa kế hoặc kế thừa theo quy định của pháp luật, kể cả trường hợp đã nộp đơn đăng ký.
3. Năm (05) dạng thể hiện của sáng chế:
- Cơ cấu là tập hợp các chi tiết có chức năng giống nhau hoặc khác nhau, liên kết với nhau để thực hiện một chức năng nhất định, ví dụ: dụng cụ, máy móc, thiết bị, chi tiết máy, cụm chi tiết máy, các sản phẩm khác, v.v...
- Chất là tập hợp các phần tử có quan hệ tương hỗ với nhau, được đặc trưng bởi sự hiện diện, tỷ lệ và trạng thái của các phần tử tạo thành và có chức năng nhất định. Chất có thể là hợp chất hóa học, hỗn hợp chất, ví dụ: vật liệu, chất liệu, thực phẩm, dược phẩm;
- Phương pháp là quy trình thực hiện các công đoạn hoặc hàng loạt các công đoạn xảy ra cùng một lúc hoặc liên tiếp theo thời gian, trong điều kiện kỹ thuật xác định nhờ sử dụng phương tiện xác định, ví dụ: phương pháp hoặc quy trình sản xuất, xử lý, khai thác, đo đạc, thăm dò, v.v...
- Vật liệu sinh học là vật liệu có chứa các thông tin di truyền, có khả năng tự tái tạo hoặc được tái tạo trong hệ thống sinh học, ví dụ như tế bào, gen, cây chuyển gen;
- Sử dụng một cơ cấu (hoặc một chất, một phương pháp, một vật liệu sinh học) đã biết theo chức năng mới là sử dụng chúng với chức năng khác với chức năng đã biết, ví dụ như sử dụng phomat làm thuốc chữa bệnh đau răng.
4. Điều kiện bảo hộ sáng chế:
- Có tính mới: Nghĩa là đối tượng bảo hộ chưa bị bộc lộ công khai dưới hình thức nào ở trong nước hay nước ngoài; hoặc trong trường hợp đơn đăng ký sáng chế được hưởng quyền ưu tiên theo quy định.
- Có trình độ sáng tạo: sáng chế không được tạo ra một cách dễ dàng và đơn giản đối với người có hiểu biết trung bình về lĩnh vực kỹ thuật, sáng chế là một bước tiến sáng tạo .
- Có khả năng áp dụng công nghiệp: Đối tượng bảo hộ sáng chế có chế tạo sản xuất hàng loạt phục vụ cho đời sống sản xuất kinh doanh và thu được lợi nhuận
5. Các đối tượng không được phép bảo hộ sáng chế
- Ý đồ, nguyên lý và phát minh khoa học.
- Phương pháp và hệ thống tổ chức và quản lý kinh tế.
- Phương pháp và hệ thống giáo dục, giảng dạy, đào tạo.
- Phương pháp luyện tập cho vật nuôi.
- Hệ thống ngôn ngữ, hệ thống thông tin, phân loại, sắp xếp tư liệu.
- Bản thiết kế và sơ đồ quy hoạch các công trình xây dựng, các đề án quy hoạch và phân vùng lãnh thổ.
- Giải pháp chỉ đề cập đến hình dáng bên ngoài của sản phẩm, chỉ mang đặc tính thẩm mỹ mà không mang đặc tính kỹ thuật.
- Ký hiệu quy ước, thời gian biểu, các quy tắc và các luật lệ, các dấu hiệu tượng trưng.
- Phần mềm máy tính, thiết kế bố trí vi mạch điện tử, mô hình toán học, đồ thị tra cứu và các dạng tương tự.
- Giống thực vật, giống động vật.
- Phương pháp phòng bệnh, chẩn đoán bệnh và chữa bệnh cho người và động vật.
- Quy trình mang bản chất sinh học (trừ quy trình vi sinh) để sản xuất thực vật và động vật.
- Các đối tượng trái với lợi ích xã hội, trật tự công cộng, nguyên tắc nhân đạo.
