Nên cho phép sao chép bản quyền nhưng phải trả tiền

Tác giả: Bảo hộ thương hiệu 318 lượt xem Đăng ngày 16/10/2021
Nên cho phép sao chép bản quyền nhưng phải trả tiền

Vừa qua, thông tin về một nữ sinh viên Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh bị cảnh cáo do photo tài liệu đã thu hút sự chú ý của nhiều người.

Sự việc này cho thấy vấn đề vi phạm bản quyền đang diễn ra khá phổ biến.

Vi phạm bản quyền diễn ra tràn lan

Hiện tại, tình trạng trên không chỉ diễn ra tại trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh mà còn xuất hiện tại nhiều trường ĐH khác. Để tiết kiệm chi phí, nhiều sinh viên đã hồn nhiên đi mua bản sao chép giáo trình của trường mình được bày bán tại các cửa hàng photo. Vấn đề đặt ra là các trường có quyền sở hữu đối với giáo trình của mình không? Câu trả lời là có, bởi bản quyền không cần đi đăng ký để được thừa nhận mà quyền này sẽ tự động phát sinh kể từ thời điểm tác phẩm được hiện dưới một hình thù nhất định.

Vậy, học sinh, sinh viên của các trường, trong đó có trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh có quyền sao chép giáo trình để học? Theo Khoản a, Điểm 1, Điều 25, Luật Sở hữu trí tuệ quy định về các trường hợp sử dụng tác phẩm không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao trong đó có “Tự sao chép một bản nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy của cá nhân”. Quy định này là ngoại lệ mà Việt Nam và nhiều nước khác áp dụng để đảm bảo hài hoà lợi ích xã hội. Và dựa trên quy định này, không ít người cho rằng, việc sao chép tài liệu để học chính là nhằm mục đích nghiên cứu khoa học. Đây là một sự nhầm lẫn bởi “Nghiên cứu khoa học” và “học tập” là hai khái niệm khác nhau – Luật sư Phạm Duy Khương – Công ty Luật SBlaw, Phó Giám đốc Hiệp hội quyền sao chép Việt Nam phân tích.

Trong khi đó, theoi Điều 3, Luật Khoa học Công nghệ 29/2013/QH13: “Nghiên cứu khoa học là hoạt động khám phá, phát hiện, tìm hiểu bản chất, quy luật của sự vật, hiện tượng tự nhiên, xã hội và tư duy; sáng tạo giải pháp nhằm ứng dụng vào thực tiễn”. Nghiên cứu khoa học gồm Nghiên cứu khoa học ứng dụng và nghiên cứu khoa học cơ bản. Do đó, việc học tập bình thường của sinh viên không thể được xem là nghiên cứu khoa học. Tất nhiên, cũng có những trường hợp sinh viên được xem là nghiên cứu khoa học khi thực hiện một đề tài nghiên cứu cụ thể. Khi đó, quyền sao chép sẽ được hình thành.

“Vì vậy, theo tôi, hành vi sao chép tài liệu của sinh viên được xem là vi phạm bản quyền của các trường Đại học. Bên cạnh đó hành vi trao tài liệu cho bạn cũng có thể được xem là hành vi phân phối tác phẩm không được phép theo Khoản 3, Điều 28, Luật SHTT. Do đó, các trường ĐH – với chức năng là một tổ chức nắm tác quyền đối với tác phẩm thông thường được quyền lên tiếng khi tác phẩm của mình bị xâm hại thông qua hình thức gửi thư cảnh báo, yêu cầu viết cam kết không vi phạm. Căn cứ vào lỗi của người vi phạm là cố ý hay vô ý, mức độ vi phạm, lần đầu hay tái phạm, các nhà trường sẽ đưa ra hình thức xử lý phù hợp” – Luật sư Phạm Duy Khương nêu quan điểm.

Phải có giải pháp quản lý việc sao chép

Cũng theo Luật sư Phạm Duy Khương, trở lại với sự việc xảy ra tại ĐH Luật TP Hồ Chí Minh, có thể nói, kiến thức và nhận thức về bản quyền của trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh cần phải được ghi nhận. Song việc cấm sinh viên sao chép chỉ giải pháp tạm thời. Trong khi bảo hộ bản quyền thì đòi hỏi hành động tập thể, của số đông. Có thể nói, trên thực tế, không nước nào trên thế giới cấm được sao chép, mà việc cấm là phản khoa học và không kinh tế, thay vào đó phải đề ra các giải pháp quản lý việc sao chép. Cốt lõi là sao chép phải trả tiền, sao chép thì tiền phải vào túi tác giả, chủ sở hữu. Vì vậy, sao chép cần được khuyến khích. Cách làm có hiệu quả nhất hiện nay là cấp quyền sao chép. Khi phải trả phí quyền sao chép, người sử dụng tài liệu (người đi photo) sẽ được đảm bảo rằng việc sử dụng của họ là trong sạch về mặt pháp luật và không phải đối mặt với nguy cơ có thể khiếu kiện về hành vi xâm phạm bản quyền tác giả. Chủ máy photo một tác phẩm không được phép cũng như một cơ sở in lậu, họ phải chịu trách nhiệm, thậm chí có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu in nhiều tài liệu có tính thương mại.

Cấp quyền sao chép là hình thức được nhiều nước lựa chọn. Các nước thường cho phép sao chép miễn phí 5%-20% tác phẩm, vượt quá số lượng nêu trên phải trả tiền. Việc trả tiền được tính thông qua các tổ chức trung gian, ví dụ như các trường. Đây chính là lý do tại nhiều trường trên thế giới đều đặt máy photocopy trong thư viện phục vụ sinh viên. Sinh viên khi sao chép vượt mức miễn phí sẽ phải trả tiền cho trường và trường sau đó thanh toán tiền lại cho Tổ chức quyền sao chép để phân bổ ngược cho tác giả. Ngoài ra, các trường có thể đóng phí thường niên tính trên đầu từng học sinh để được cấp quyền sao chép tài liệu. Như tại Singapore, chi phí này chỉ bằng giá một cái bánh Mcdonald. Như vậy, học sinh từ nhỏ đã quen với ý thức tôn trọng bản quyền.

Còn tại Việt Nam, khi xảy ra vi phạm bản quyền thì ở một góc độ nào đó, sinh viên cũng là nạn nhân, lỗi một phần thuộc về hệ thống giáo dục khi vấn đề bản quyền đã không được coi trọng tại mọi cấp. Để khắc phục triệt để vấn đề này cần thay đổi tư duy của học sinh từ cấp nhỏ nhất về bản quyền và chìa khoá chính là thông qua việc cấp quyền sao chép.

Theo Luật sư Phạm Duy Khương – anninhthudo.vn

»

    Gặp Luật Sư Sở Hữu Trí Tuệ Để Được Tư Vấn

    Bảo hộ Thương hiệu - Sáng chế Kiểu dáng - Nhượng quyền - Xử lý vi phạm

    Bài viết cùng chủ đề:

    Những chuyển biến về lĩnh vực sở hữu trí tuệ khi Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân ra đời.
    82 lượt xem 14/05/2025

    Trong Nghị quyết 68 của BCH TW Đảng Cộng sản Việt Nam có nhấn mạnh về vấn đề sở hữu trí tuệ, cụ thể như sau:  “…- Rà soát, hoàn thiện và thực thi hiệu quả quy định pháp luật về bảo vệ quyền sở hữu tài sản, trong đó có quyền sở hữu trí...

    SBLAW tư vấn luật sở hữu trí tuệ cho Hiệp hội Blockchain Việt Nam
    99 lượt xem 11/05/2025

    Luật sư Nguyễn Thanh Hà, chủ tịch SBLAW đã có buổi làm việc và tư vấn về thủ tục xác lập quyền sở hữu trí tuệ với đại diện Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA). Tại buổi làm việc, SBLAW đã lắng nghe những định hướng của VBA trong việc xây dựng mạng Blockchain quốc...

    SBLAW tư vấn sở hữu trí tuệ cho thương hiệu Phở Thìn Bờ Hồ
    65 lượt xem 11/05/2025

    Trong thời gian qua, SBLAW là đại diện sở hữu trí tuệ cho chủ sở hữu thương hiệu Phở Thìn Bờ Hồ để thực hiện các thủ tục pháp lý như đăng ký, gia hạn và cảnh báo các hành vi vi phạm. Hoạt động tư vấn của SBLAW đã hỗ trợ tích cực cho...

    Thông tin về các hoạt động bảo hộ thương hiệu của SBLAW trên mạng xã hội
    62 lượt xem 11/05/2025

    Công ty luật SBLAW là hãng luật có trụ sở tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh và có mạng lưới là các đối tác pháp lý trên 100 quốc gia trên toàn thế giới. Sở hữu một đội ngũ luật sư và chuyên gia pháp lý giỏi chuyên môn, nghiệp vụ và...

    Chùm ảnh: Hoạt động tư vấn sở hữu trí tuệ cho các nhà đầu tư nước ngoài của luật sư SBLAW
    78 lượt xem 11/05/2025

    Trong quá trình hoạt động của SBLAW, chúng tôi đã hỗ trợ hàng ngàn doanh nghiệp nước ngoài tới Việt Nam tìm hiểu quy định pháp luật kinh doanh trong đó có pháp luật sở hữu trí tuệ. Các luật sư SBLAW đã tích cực làm việc với nhà đầu tư, đảm bảo nhà đầu...

    Hãng luật sở hữu trí tuệ quốc tế Việt Nam
    81 lượt xem 11/05/2025

    SBLAW là đại diện sở hữu công nghiệp với gần 20 năm kinh nghiệm trong việc cung cấp các dịch vụ về sở hữu trí tuệ cho các khách hàng lớn nhỏ ở trong và ngoài nước. Được thành lập từ năm 2008 bởi các luật sư đầu ngành về sở hữu trí tuệ, SBLAW...

    Tìm luật sư giải quyết tranh chấp nhãn hiệu
    149 lượt xem 11/05/2025

    Nếu nhà đầu tư và chủ sở hữu nhãn hiệu muốn tìm luật sư giải quyết tranh chấp nhãn hiệu tại Việt Nam và quốc tế, vui lòng liên hệ với các luật sư của SBLAW.  Với gần 20 năm kinh nghiệm tư vấn và hỗ trợ hàng ngàn khách hàng trong và ngoài nước,...

    Luật sư tư vấn sở hữu trí tuệ bằng tiếng Anh
    100 lượt xem 11/05/2025

    SBLAW là công ty sở hữu trí tuệ hàng đầu Việt Nam và chúng tôi có thể sử dụng tiếng Anh thành thạo trong việc cung cấp các ý kiến tư vấn pháp luật về sở hữu trí tuệ như tư vấn về đăng ký nhãn hiệu, sáng chế, kiểu dáng công nghiệp. Tư vấn...

    Chùm ảnh: Hoạt động của luật sư SBLAW tại trọng tài quốc tế
    65 lượt xem 08/05/2025

    Các luật sư của SBLAW được các khách hàng lựa chọn làm luật sư của nguyên đơn và bị đơn tai các phiên họp giải quyết tranh chấp bằng trọng tài và cũng được lựa chọn làm trọng tài viên để giải quyết vụ việc. Sau đây là hình ảnh của luật sư Nguyễn Thanh...

    Chùm ảnh: Luật sư SBLAW tham gia giải quyết tranh chấp về sở hữu trí tuệ tại tòa án.
    125 lượt xem 08/05/2025

    Các luật sư SBLAW với khả năng am hiểu và có thực tiễn về giải quyết tranh chấp sở hữu trí tuệ, đã được các bên lựa chọn làm nguyên đơn và bị đơn trong các phiên tòa dân sự và kinh doanh thương mại. Các luật sư chúng tôi cũng là luật sư trong...

    Ảnh: Luật sư SBLAW tham gia giải quyết tranh chấp nhãn hiệu tại trọng tài
    131 lượt xem 08/05/2025

    Trong thời gian vừa qua, SBLAW đã được khách hàng lựa chọn là luật sư tham gia giải quyết tranh chấp về nhãn hiệu tại một trung tâm trọng tài. Các luật sư SBLAW với việc am hiểu về lĩnh vực sở hữu trí tuệ nói chung và nhãn hiệu nói riêng đã hỗ trợ...

    Chùm ảnh: Luật sư SBLAW tham gia phiên họp giải quyết tranh chấp sở hữu trí tuệ tại trọng tài VIAC
    108 lượt xem 08/05/2025

    Ngoài việc giải quyết tranh chấp sở hữu trí tuệ tại tòa án, các luật sư SBLAW còn được khách hàng lựa chọn làm luật sư trong các phiên họp giải quyết tranh chấp về sở hữu trí tuệ tại Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam. Luật sư Nguyễn Thanh Hà và luật...

    Chùm ảnh: SBLAW dự hội nghị sở hữu trí tuệ châu Á
    80 lượt xem 08/05/2025

    Với chiến lược cung cấp dịch vụ pháp lý xuyên quốc gia, SBLAW tích cực tham dự các sự kiện sở hữu trí tuệ quốc tế nhằm tăng cường hợp tác và hỗ trợ khách hàng một cách tốt nhất.     HotlineEmailTwitterYoutubeLinkedInFacebookZalo

    Luật sư tư vấn về sở hữu trí tuệ
    89 lượt xem 08/05/2025

    Khi doanh nghiệp có các vướng mắt về sở hữu trí tuệ đặc biệt là việc xử lý các vi phạm nhãn hiệu, kiểu dáng, sáng chế và bản quyền, vui lòng liên hệ với SBLAW. Chúng tôi sở hữu đội ngũ luật sư nhiều kinh nghiệm, có văn phòng ở văn phòng Hà Nội...

    Đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới
    115 lượt xem 07/05/2025

    Đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới Luật sư Nguyễn Thanh Hà, chủ tịch SBLAW đã có trả lời phỏng vấn kênh truyền hình ANTV về những quy định trong  Nghị quyết số 66-NQ/TW của Bộ Chính trị về...

    Những điểm cần lưu ý trong Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân.
    129 lượt xem 07/05/2025

    Nhận lời mời của kênh truyền hình ANTV, luật sư Nguyễn Thanh Hà, chủ tịch SBLAW có phần trả lời phỏng vấn về những điểm cần lưu ý trong Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân. SBLAW trân trọng giới thiệu nội dung bài trả lời phỏng vấn: 1, Thưa Luật sư,...

    0904.340.664